In de schaduw van torenspitsen en langs vergeten gangen van kerken en kastelen beweegt zich een verborgen wereld van erfgoedbehoud. Sien Godderis, deskundige erfgoed bij Monumentenwacht in Oost-Vlaanderen, onthult de mysterieuze kant van haar werk en hoe het haar artistieke creaties beïnvloedt.
Monumentenwacht
Als we in Sien's wereld duiken, wordt al snel duidelijk dat haar rol binnen Monumentenwacht zich niet beperkt tot het inspecteren van gebouwen, maar vooral het bewaken van de ziel van hun interieurs. Terwijl bouwkundige collega's zich toeleggen op de buitenkant, richt Sien zich op het kostbare binnenwerk van o.a. kerken en kastelen. Haar kerntaak bestaat uit het stimuleren van regelmatig onderhoud in historisch waardevolle gebouwen of objecten, waarbij de inspectierapporten kunnen worden gebruikt om subsidies aan te vragen bij het Agentschap Onroerend Erfgoed.
Belangrijke aspecten van erfgoedbehoud
Wanneer we Sien vragen naar de kernaspecten van erfgoedbehoud, somt ze de 10 schadefactoren. op, variërend van vochtigheid en temperatuur tot licht, diefstal, informatieverlies, brand, bevuiling en stofinval. "Ontstof zoveel mogelijk en wees alert voor de andere schadefactoren,” zegt Sien, "zo simpel dat we het soms niet aangepraat krijgen." Stof en vuil zijn hygroscopisch, legt ze uit, waardoor het vocht aantrekt en het verval versneld. Vocht is sterk gelinkt aan de situatie van de bouwkundige schil. Communicatie en samenwerking met de bouwkundige collega’s is hier van groot belang.
Daarnaast benadrukt ze ook het belang van aanwezigheid in gebouwen. “De aanwezigheid van mensen en activiteiten zorgen voor veel minder insectenaantasting, bevuiling en oppervlakteschimmel. Het onderhoud wordt ook beter opgevolgd.” Dit is dan ook de reden van de gunstige invloed van herbestemming van gebouwen op het behoud van interieurs.
Projecten die het verschil maken
Wat opvalt is de diversiteit van Sien's werk, waarbij ze niet alleen erfgoed behoudt, maar ook een belangrijke bijdrage levert aan restauratieprojecten.
Een opmerkelijk voorbeeld is het traject in de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Dendermonde. Hier hielp ze niet alleen bij het identificeren van schade en gebreken, maar begeleidde ze ook samen met de kerkfabriek een vrijwilligersploeg. "Dat was eigenlijk een heel pakket waarin we de kerkfabriek ondersteund hebben," benadrukte Sien.
Oude gebouwen
Sien deelt een nuchtere kijk op het behoud van oude gebouwen, waarbij ze erkent dat het niet altijd nodig is elk historisch detail te behouden. In Stek werd dan ook bewust gekozen voor een knipoog naar de 19e eeuw, toen het gebouw nog dienst deed als luxueuze lingerie- en stoffenzaak. Restauratiekeuzes vereisen soms het verwijderen van latere elementen om authenticiteit te behouden. Sien benadrukt deze toenemende focus op waardebehoud, ondanks dit soms als choquerend wordt ervaren.
Een belangrijke boodschap is de toegankelijkheid van Monumentenwacht.
"Niet alleen kerken, kastelen, molens maar ook particuliere waardevolle gebouwen kunnen door deze dienst geïnspecteerd worden. Beheerders van oude gebouwen kunnen eenvoudig inspecties en advies aanvragen via een bescheiden abonnementensysteem." Deze dienstverlening is daarom een waardevol instrument in het behoud van historische gebouwen.
Artistieke invloed
Het meest fascinerende aspect van Sien's persoonlijkheid komt naar voren wanneer we haar vragen naar de invloed van haar werk op haar artistieke creaties. Sien Godderis vertrekt vanuit een fascinatie voor het imperfecte. Haar liefde voor de gelaagdheid van materialen, inclusief schade, herstellingen en restauraties, inspireert haar kunst. "Ik vind het narratieve aan de schade heel interessant," deelde ze. "Het speelt mee in de historiek van een object. Het erkennen en blootleggen van een aftakelingsproces bepalen mee de identiteit van de sculptuur. Het is deze gevoelsmatigheid die haar werk dan ook een diepere, betekenisvolle laag geeft.
In het hart van dit gesprek ligt een diepgaand begrip van de complexiteit en de schoonheid van erfgoedbehoud. Sien's passie voor het behouden van verhalen, het onthullen van gelaagdheden en het verbinden van het verleden met het heden geeft haar rol bij Monumentenwacht en haar artistieke werk een uniek karakter. Deze verkenning van erfgoed en kunst, laat zien hoe deze disciplines elkaar kunnen versterken en verrijken in een symbiotische relatie die zowel kunstenaars als erfgoedliefhebbers kan inspireren.
Comments